Harttransplantatie
Synoniem: Ruilhart
Inleiding
U heeft te horen gekregen dat uw hartziekte een harttransplantatie noodzakelijk maakt. De voorbereiding op een harttransplantatie is een lange weg waarbij u zich ongetwijfeld veel vragen stelt over hoe, waar en wanneer. Met behulp van deze brochure willen we u en uw familie alle nodige informatie geven over wat u als patiënt moet en wil weten wanneer een harttransplantatie zal plaatsvinden. Wel is het belangrijk om weten dat dit boekje enkel objectieve informatie geeft. De beste bron van informatie is het medisch personeel van het harttransplantatieteam zelf.
Werking van het hart
Het hart is een holle spier in de vorm van een afgeronde kegel. Het kan best vergeleken worden met een pomp die het hele lichaam van bloed voorziet. De grootte van het hart hangt o.a. af van het geslacht, de leeftijd en de conditie van het individu. Bij een volwassen persoon weegt het hart gemiddeld zo’n 300 gram en is het zo groot als een gebalde vuist. Door een scheidingswand is het hart opgedeeld in een rechter en linker harthelft. Iedere harthelft is op zijn beurt onderverdeeld in een boezem en kamer die d.m.v. kleppen van elkaar worden gescheiden. Beide boezems dienen als verzamelpunt voor het bloed. In de rechter voorkamer komt het zuurstofarme bloed terecht via de bovenste en onderste holle ader. Vervolgens komt het bloed in de rechterkamer waar het van daaruit via de longslagaders naar de longen wordt gepompt. Daar wordt zuurstof in het bloed opgenomen en koolstofdioxide afgegeven. In de linker voorkamer komt het zuurstofrijke bloed terecht dat op zijn beurt via de linkerkamer en lichaamsslagader (aorta) doorheen het hele lichaam wordt gepompt. 3 Wanneer de werking van het hart verstoord is, doordat het hart onvoldoende pompt, de kleppen het niet meer naar behoren doen, er een vernauwing is van één van de bloedvaten… zijn er verschillende behandelingsmethoden mogelijk. In sommige gevallen werkt het hart zo ondermaats dat een harttransplantatie de enige optie is.
Wanneer een harttransplantatie?
U heeft van uw transplantcardioloog vernomen dat een harttransplantatie een mogelijke behandeling is voor uw hartaandoening. Wat nu? Welke stappen moeten genomen worden? Hoe weet u of u in aanmerking komt voor een harttransplantatie? Om te bekijken of een harttransplantatie in uw situatie effectief een oplossing kan betekenen, wordt u een 10 tal dagen opgenomen op de afdeling cardiologie X2Noord van het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis. Tijdens deze opname krijgt u een grondige screening van uw huidige toestand (screeningsfase).
Het harttransplantatieteam
De samenstelling van het team is als volgt:
Cardiologen
Cardiovasculaire chirurgen
Transplantcoördinatoren
Hartfalenverpleegkundigen / Klinische transplantcoördinatoren
Perfusionisten
Kinesitherapeuten
Diëtiste
Psychologe en sociaal verpleegkundige
Afdelingsverpleegkundigen
De dag van de operatie
Op het moment dat er een donorhart voor u beschikbaar is, neemt Eurotransplant onmiddellijk contact op met de transplantcoördinator van het O.L.V.- ziekenhuis. Het harttransplantatieteam wordt opgeroepen en de klinische transplantcoördinator zal vervolgens u contacteren. Vanaf het moment dat u het verlossende telefoontje krijgt, is het belangrijk om niet meer te eten of te drinken en zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te komen. Volg de richtlijnen van de klinisch transplantcoördinator die u telefonisch krijgt. Bij aankomst in het ziekenhuis meldt u zich bij de dienst Spoedgevallen. Het medisch personeel verwittigt dan de klinisch transplantcoördinator/ hartfalenverpleegkundige, zij zal u verder begeleiden. De voorbereiding van uw ingreep gebeurt op de afdeling X 2 Noord.
De harttransplantatie
De operatie duurt gemiddeld 4 tot 6 uur. Uw familie kan tijdens uw ingreep best terug naar huis gaan. Eens de operatie achter de rug is, worden zij op de hoogte gebracht over het verloop van de operatie en de onmiddellijke verdere planning. Na de transplantatie wordt u meteen naar de dienst Intensieve Zorgen gebracht waar u 24 u op 24 u wordt opgevolgd.
Bereikbaarheid
Eens op de wachtlijst start een lange, onzekere periode van wachten. Het is moeilijk te voorspellen hoe lang deze wachttijd voor u zal zijn. Meestal gaat het om een periode van verschillende maanden tot 1 à 3 jaren. Op elk moment van de dag of nacht kan u opgeroepen worden voor de ingreep.
Om meer bewegingsvrijheid te hebben is het aangewezen dat u over een gsm toestel beschikt. Dit om te voorkomen dat u 24 uur per dag bij de telefoon moet wachten op die ene oproep. U mag terwijl u op de wachtlijst staat zeker en vast een uitstap maken. Verwittig wel de klinisch transplantcoördinator/hartfalenverpleegkundige waar u precies verblijft. Voor een vlot verloop bij een oproep is het belangrijk op voorhand concreet af te spreken wie u zal vervoeren naar het ziekenhuis en wie bijvoorbeeld de kinderen opvangt. Het kan interessant zijn een lijstje op te stellen met wat u moet meenemen op de dag van de transplantatie. Wat u vooral niet mag vergeten is uw identiteitskaart.
Rijgeschiktheid
De eerste zes tot acht weken na de harttransplantatie zal u niet mogen autorijden. Samen met de transplantcardioloog zal besproken worden wanneer u weer in staat bent een voertuig te besturen. Tevens dient u hiervoor de nodige geschiktheidsattesten te laten invullen.
Belangrijke telefoonnummers
Onderstaande lijst met telefoonnummers kan u steeds raadplegen. De contactpersonen staan steeds tot uwer beschikking en zullen u met raad en daad bijstaan.
Centrale OLV Ziekenhuis Aalst - 053 72 41 11
Secretariaat Cardiologie - 053 72 44 33
Secretariaat Harttransplantatie - 053 72 45 85
Transplantcoördinator: Geert Van Gijsegem - 053 72 41 11
Transplantcoördinator: Benny Elsen - 053 72 41 11
Transplantcoördinator: Luc Vermassen - 053 72 41 11
Hartfalenverpleegkundigen (24/24) tijdens kantooruren (tot 16u00) - 053 72 45 53
Psychologe: Annick De Roeck - 053 72 44 53
Sociaal Verpleegkundige: Kelly De Block - 053 72 47 49
Sociaal Verpleegkundige: Ann Van Elsen - 053 72 44 38
Kinesitherapie: Inge Du Bois - 053 72 44 40
Diëtiste: Micheline De Deurwaerder - 053 72 48 15
Intensieve Zorgen - 053 72 45 41
Verpleegafdeling X2N - 053 72 48 20
BROCHURE
LVAD
Synoniemen: Steunhart - Kunsthart
Inleiding
U staat reeds op de wachtlijst voor een harttransplantatie. Met behulp van deze informatie willen we u en uw familie alle nodige informatie verschaffen over wat u als patiënt moet en wil weten over leven met een kunsthart.
Wel is het belangrijk om weten dat het enkel objectieve informatie betreft. De beste bron van informatie is het medisch personeel van het LVAD-team zelf. Blijf dus niet zitten met uw vragen maar stel ze gerust aan hen.
Wat
Een LVAD (Left Ventrikel Assist Device) is een kunsthart bestaande uit een elektrisch aangedreven bloedpomp en een uitstroomslang. De elektrische aangedreven bloedpomp geeft ondersteuning aan de linker kamer, dit met de bedoeling het lichaam weer van voldoende bloedtoevoer te voorzien. De elektrische aangedreven bloedpomp zuigt het bloed uit de linker kamer en pompt het via de uitstroomslang terug in de grote slagader.
Om de bloedpomp van elektrische stroom te voorzien is er een elektrische aandrijfkabel, die door de huid in verbinding staat met een besturingssysteem (Controller). Dit besturingssysteem krijgt op zijn beurt stroom van de netspanning en/of van de batterijen.
Wanneer een LVAD implantatie?
Om uw lichamelijke conditie te optimaliseren, heeft het LVAD-team besloten om bij u een kunsthart te plaatsen.
Mentale voorbereiding
U zal waarschijnlijk met heel veel vragen zitten over hoe zo’n operatie verloopt, hoe het nadien verder moet?
Voor sommigen is het niet zo eenvoudig om dit emotioneel te verwerken. Het is niet abnormaal dat u in het begin angstig, depressief of onzeker bent. Om u daarbij te helpen kan u met al uw vragen terecht bij het LVAD-team. Ze kunnen u tevens allerlei informatie en hulp bieden in verband met sociale voorzieningen, thuishulp, vervoerskosten etc.
Er is ook de mogelijkheid om andere LVAD patiënten te ontmoeten. De sociaal verpleegkundige kan u hierover meer uitleg geven.
Tenslotte enkele websites waar u artikels en uitleg over LVAD terug kan vinden:
LVAD-team
De samenstelling van het team is als volgt:
Cardiologen
Cardiovasculaire chirurgen
Anesthesisten & Intensivisten
Hartfalenverpleegkundigen
Klinische transplantcoördinatoren
Afdelingsverpleegkundigen (Intensieve Zorgen – X2N)
Perfusionisten
Kinesitherapeuten
Diëtisten
Psychologe en sociaal verpleegkundige
Kennismaking
Cardioloog, verpleegkundigen, psychologe, sociaal verpleegkundige, …., zijn u reeds bekend. Vooraleer de implantatie plaats vindt, zal u nog kennis maken met:
Cardiochirurg: de chirurg zal samen met u de operatie bespreken.
Anesthesist: zal u de narcose en het verblijf op Intensieve Zorgen toelichten.
Perfusionist: komt langs voor een eerste kennismaking met het toestel.
Voorbereiding op de operatie
Voor de eigenlijke operatie worden er nog een aantal routine onderzoeken uitgevoerd. Het gaat om een RX thorax, elektrocardiogram, bloedafname…. Ook zal er een urine- en sputumstaal worden afgenomen. Vervolgens wordt uw huid onthaard vanaf de hals tot boven de knie. Juwelen, piercings en nagellak dienen altijd verwijderd te worden.
De dag van de operatie
U zal gevraagd worden uw tanden goed te poetsen en een ontsmettend mondwater te gebruiken alsook een douche te nemen met een ontsmettende zeep. Indien deze inspanning te zwaar voor u blijkt te zijn, kan u steeds beroep doen op een verpleegkundige om u hierbij te helpen. Na deze verzorging krijgt u een operatiehemd.
De LVAD implantatie
De operatie zelf duurt zo’n 4 à 6 uur. Uw familie kan gedurende de chirurgische ingreep wachten of terug naar huis gaan. Eens de operatie voorbij is, wordt uw familie op de hoogte gebracht over het verloop van de operatie. Na de LVAD implantatie wordt u meteen naar de Intensieve Zorgen gebracht, waar u 24 u op 24 u wordt opgevolgd.
Intensieve Zorgen
Op de Intensieve Zorgen zal u langzaam ontwaken, meestal de dag nadien. Eens u helemaal wakker bent en zelfstandig kan ademen, wordt het beademingsbuisje verwijderd. Het is normaal dat u veel toestellen rondom u ziet; deze toestellen zijn noodzakelijk om vitale lichaamsfuncties zoals hartslag, bloeddruk, ….,continue te meten en registreren.
Er wordt sterk toegezien op pijnbestrijding, mocht u pijn ervaren, aarzel niet dit te melden.
Om u voldoende rust te geven tijdens uw herstelfase na de operatie zijn er beperkte bezoekuren voor familie.
Cardiale Revalidatie in het Ziekenhuis
Meteen na de operatie (op Intensieve Zorgen) start men met de cardiale revalidatie. Het gaat dan voornamelijk om ademhalingsoefeningen en mobilisatie in bed. Nadien, indien alles vlot verloopt zal er gestart worden met mobilisatie van uw onderste en bovenste ledematen.
Na het verlaten van de Intensieve Zorgen zal u op de verpleegeenheid stilaan beginnen wandelen. Daarop volgt het traplopen en krachtoefeningen in de revalidatiezaal. U dient te weten dat in de directe periode na de implantatie u een paar weken niet in aanmerking komt voor transplantatie. U zal door de arts ingelicht worden wanneer u terug actief op de wachtlijst komt.
Ontslag uit het Ziekenhuis
Na een uitgebreide revalidatie en educatie op de verpleegafdeling X2N, zal het LVAD team uw ontslag voorbereiden.
Controles wanneer u thuis bent
Dagelijks formulier:
Er zal u gevraagd worden dagelijks een formulier in te vullen en te mailen. Op dit formulier vindt u: temperatuur, gewicht, pompflow, toerental, pompvermogen, verband...
Wondzorg:
Dagelijkse controle van het verband. Tweemaal per week zal er wondzorg van de elektrische aandrijfkabel nodig zijn.Op maandag zal de wondzorg in het ziekenhuis plaats vinden.Op donderdag zal de wondzorg in samenspraak met de thuiszorg gebeuren. Douchen kan wanneer wondzorg gepland is.
Medicatie: Therapietrouw is zeer belangrijk!
U mag nooit zelf de medicatie verminderen, verhogen of combineren met andere geneesmiddelen. Het is uiterst belangrijk het medisch voorschrift van uw behandelende arts na te leven.
Bloedafnames:
Indien nodig zal u gevraagd worden om bloedafnames (ontstolling van het bloed) te regelen of zelf te doen.
Controles in het Ziekenhuis:
Bloedafnames: een wekelijkse en maandelijkse controle van uw bloedwaarden.
Wondzorg: eenmaal per week zal de wondzorg in het ziekenhuis plaats vinden.
RX Thorax: om de drie maanden zal dit onderzoek gepland worden.
Echo Cardio: om de drie maanden zal dit onderzoek gepland worden.
Bereikbaarheid
Eens terug op de wachtlijst kan u elk moment van de dag of nacht opgeroepen worden voor een harttransplantatie. Het is daarom zeer belangrijk dat u 24/24 uur bereikbaar bent! U mag zeker en vast een uitstap maken, laat het dan wel weten aan de hartfalenverpleegkundige.
Rijgeschiktheid
Na een periode van minimaal drie maand zal het LVAD team beslissen of u al dan niet met de auto mag rijden.
Belangrijke telefoonnummers
Onderstaande lijst met telefoonnummers kan u steeds raadplegen. De contactpersonen staan steeds tot uwer beschikking en zullen u met raad en daad bijstaan.
Centrale OLV Ziekenhuis Aalst - 053 72 41 11
Secretariaat Cardiologie - 053 72 44 33
Secretariaat Harttransplantatie - 053 72 45 85
Transplantcoördinator: Geert Van Gijsegem - 053 72 41 11
Transplantcoördinator: Benny Elsen - 053 72 41 11
Transplantcoördinator: Luc Vermassen - 053 72 41 11
Hartfalenverpleegkundigen (24/24) tijdens kantooruren (tot 16u00) - 053 72 45 53
Psychologe: Annick De Roeck - 053 72 44 53
Sociaal Verpleegkundige: Kelly De Block - 053 72 47 49
Sociaal Verpleegkundige: Ann Van Elsen - 053 72 44 38
Kinesitherapie: Inge Du Bois - 053 72 44 40
Diëtiste: Micheline De Deurwaerder - 053 72 48 15
Intensieve Zorgen - 053 72 45 41
erpleegafdeling X2N - 053 72 48 20
Voor verdere infomatie kan u ook steeds terecht op VAD.aalst@olvz-aalst.be
